17 Mayıs 2016 Salı

Fenerbahçe'nin yedincilik yolu



Fenerbahçe'nin Final Four performansına değinmeden önce, Avrupa basketboluna geniş resimden bakmakta fayda var. 2000'li yıllarda 16 final four düzenlendi Euroleague'de. Avrupa'nın büyük takımları ne yapmış?

- CSKA Moskova, 14 kez final four'a kaldı. Pazar günü üçüncü şampiyonluğunu kazandı.
- Barcelona, sekiz kez final four'a katıldı. İki şampiyonluğu var.
- Maccabi, sekiz kez final four'a katıldı. Üç şampiyonluğu var.
- Panathinaikos -tamamı Obradoviç yönetiminde- yedi kez Final Four'a katıldı. Beş şampiyonluğu var. Üstelik Obradoviç gittiğinden bu yana Final Four'a kalamıyorlar.
- Olimpiakos, beş kez katıldı. İki şampiyonluğu var.
- Real Madrid'in ise 16 yılda sadece dört final four'u var. Üst üste iki kez finalde kaybettikten sonra, yalnızca bir kez şampiyon oldular.

2000'li yıllarda sadece bu altı takım şampiyon oldu Euroleague'de. Fenerbahçe'nin hedefi, yedinci şampiyon olmak. Ancak bu kulüpler hâlâ orada ve onların arasına girebilmek için, iki deneme yeterli olmayabilir.

Modern bir yapı inşa etmek istiyorsanız, adım adım gitmek ve sabretmek zorundasınız. Fenerbahçe, yapıyı inşa ederken ne yaptı? Önce fikir projesini çizdi, Obradoviç'e gitti. O proje yönetim tarafından onaylandı. Ardından uygulama projesini çizdi, kadrosunu kurdu. Sonrasında yapı çukurunu kazdı. Obradoviç'in ilk sezonu, zemini tanımakla geçti. İkinci sezonda yavaş yavaş temeller atılmaya başlandı. Final Four'a kalan Fenerbahçe'de temelin ardından tam inşaatın kolonları görülecekken, bazı eksiklikler fark edildi. Temel sağlamlaştırıldı ve daha sert, daha savunma odaklı bir takım kuruldu. Artık kolon, kiriş ve döşemelerle yapının iskeleti çıktı. Fenerbahçe son topa kadar mücadele eden, iç sahada maç kaybetmeyen, önceliği savunma olan bir takım. Fakat yapı henüz bitmiş değil. Şimdi inşaatın duvarları örülecek ve sonra da ince işçiliği yapılacak.

Fenerbahçe'nin bundan sonra yapmak durumunda olduğu hiçbir şey, bundan önce yaptıklarından zor değil. Ülker Arena'ya sahip olmak, taraftar kültürünü oturtmak, Obradoviç – Maurizio Gherardini – Ömer Onan üçlüsüne tam yetki vermek, istikrarlı bir bütçeye sahip olmak, oyuncu gelişimini sağlamak, Avrupa ve dünya basketbolunda kendine önemli bir yer edinmek, Fenerbahçe'nin başardığı önemli işlerdi. Şimdiki hedef, bunları sürekli hale getirmek.

Final Four öncesi, Euroleague yönetimi bir Zeljko Obradoviç belgeseli yayınladı. O belgesel içinde Obradoviç'in şu sözleri, Fenerbahçe'nin yol haritası niteliğindeydi:

Maçtan önce oyuncularıma çok sevdiğim bir şeyi söylerim: "İnsanlar buraya sizi izlemek için geliyor. Bunu hak ettiniz çünkü iyi oynuyorsunuz. Onların çok görmek istediği bir şey var. Çok mücadele etmeniz. Burada ilk andan son saniyeye kadar savaşmak için geldiğinizi görmek istiyorlar. Sonuç önemli değil, bana inanın. İnsanlar agresif olduğunuzu, çok çalıştığınızı görmek istiyor. Bazen o kadar gününüzde değilsinizdir, ya da rakip sizden daha iyidir. Sorun yok." Bazen oyuncuları anlamaları için zorlamalısınız, bu en olumlu yöndür. Kendilerine, rakibe ve herkese saygı duymak. Sahaya bu anlayışla çıkarlarsa, çok mutlu olurum. Bu benim antrenör olarak ilk hedefim.

Berlin'de tam bu haritaya uygun bir oyun sergiledi Fenerbahçe. Son topa kadar savaştı, iki maçı da uzatmaya götürdü ve sonunda tek bir ribaundu alamadığı için kaybetti. Bir tek ribaund belirledi tüm farkı. O kahrolası top başka yere sekemez miydi? Sekebilirdi. Bir el dokunamaz mıydı? Dokunabilirdi. Khryapa kaçıramaz mıydı? Kaçırabilirdi. Sekmedi, dokunmadı, kaçırmadı. Fenerbahçe, Avrupa ikincisi oldu. Bu seferlik kupa kaybedildi, ancak genel resimde kaybettiği pek az şey var Fenerbahçe'nin.

Final Four'dan çıkarılabilecek dersleri yok mu Fenerbahçe'nin? Elbette var. Öncelikle Avrupa tarihinin gelmiş geçmiş en büyük antrenörüne sahip olsa da, saha içinde yaratıcı kısa eksikliği öne çıktı takımın. Laboral maçında Sloukas'a o penetreleri attıran Obradoviç'in setleriydi. CSKA maçında Itoudis'in elinde De Colo varken, Fenerbahçe'de güven veren bir yaratıcı yoktu. Yine koçun yaratıcılığına kalmıştı iş. Öyle olunca, ters eşleşme yaratabileceği tek yöne gitti Obradoviç ve Nikola Kaliniç'in fizik avantajını kullanmasını istedi. Dördüncü çeyrek ve uzatmada üç kritik hücumda Kaliniç'in sırtı dönük oyunlarına gitti Fenerbahçe. Çünkü güveneceği el, Bogdanoviç beklentilerin çok altında kalmıştı. Koç da sene başından bu yana takımın gerisinde kalan Hickman'a güvenmedi ve Fenerbahçe yaratıcılık sorunu yaşadı.

Laboral'den Kuban'a, CSKA'dan Brose'ye, bu sezonun tüm başarılı takımlarına bakılırsa; birden fazla yaratıcı kısaya sahip oldukları görülebilir. Fenerbahçe'nin gelecek sezon için Hickman'ın yerine bilhassa delicilik özelliklerine sahip bir guard alması, takımın elini daha da rahatlatacaktır. Yine kritik anlarda alan açabilecek bir uzuna daha sahip olmak, takım için çok önemli.

Bu noktada hakemleri konuşmak, o ribaund pozisyonunda takılı kalmak, kaçan serbest atışlardan yakınmak, tribünün sessiz kaldığı anları sorgulamak bir şey kazandırmayacak Fenerbahçe'ye. Euroleague, takımların hissedar olduğu bir yapıya sahip. Yani Fenerbahçe -tıpkı diğer Euroleague takımları gibi- bu organizasyonun hissedarlarından biri. Üstelik iki senedir Final Four'a kalarak, bir yılı aşkın süre evinde hiç kaybetmeyerek, kurduğu organizasyonla elit takımlar arasında olduğunu gösterdi. Sıradaki iş, 2000'li yıllarda şampiyonluk yaşayan yedinci takım olabilmek. Bu kadar çok işi başardıktan sonra, o neden olmasın?

15 Mayıs 2016 Pazar

Final Rakip Raporu: CSKA Moskova




Türk basketbolu tarihinin kulüpler düzeyindeki en büyük maçına çıkıyor Fenerbahçe. Bakalım Dimitris Itoudis'e antrenörlük konusunda her şeyi öğreten Zeljko Obradoviç; kendi bildiği her şeyi ona öğretmiş mi?

SEZON NOTLARI
En farklı galibiyet: Zalgiris, 94-59
En farklı mağlubiyet: Laboral Kutxa, 81-71
Normal sezon derecesi: 9G - 1M
TOP 16 derecesi: 10G – 4M
Sıcak istatistik: Euroleague'in en çok sayı atan (90.7), en yüzdeli ikilik atan (%57.6) ve en yüzdeli üçlük atan takımı (%42.3)
Soğuk istatistik: CSKA, tarihinde altı kez Euroleague finali kaybetti.
Kulüp tarihi: 6 Euroleague şampiyonluğu, 22 Rus Ligi Şampiyonluğu, 6 VTB Şampiyonluğu
Antrenör kariyeri: 2015 VTB şampiyonluğu, 2015 Euroleague üçüncülüğü

KADRO
G, Nando De Colo (18.9s, 3.6r, 4.9a, 1.1tç, %56 ikilik, %46 üçlük, %91 faul)
G, Miloş Teodosiç (16.3s, 2.6r, 5.6a, %42 üçlük)
C, Kyle Hines (10.9s, 4.7r, %67 ikilik)
F, Andrei Vorontsevich (8.4s, 4.3r, 1.5a)
G, Cory Higgins (9.2s, 2.3r, 1.3a, %54 üçlük)
F, Nikita Kurbanov (6.9s, 5.0r, 1.2a)
G, Aaron Jackson (4.6s, 1.4r, 2.4a)
F, Viktor Khryapa (5.1s, 4.0r, 1.8a)
F, Vitali Fridzon (6.4s, 1.8r, 1.0a)
F, Demetris Nichols (4.2s, 1.5r)
F, Pavel Korobkov (3.0s, 1.5r)

EN GÜÇLÜ YÖNÜ
Tecrübe. CSKA Moskova, son 14 yılda 13. kez Final Four'a kalıyor. Defalarca kazanıp, defalarca kaybettiler. Final four'da olmanın, final oynamanın ne anlama geldiğini herkesten iyi biliyorlar. Üstelik defalarca yardımcı rolüyle kupa kazanmış Dimitris Itoudis, geçen sene Final Four'u kaybederek baş antrenör olarak da bu tecrübeyi yaşadı. Takımın ana oyuncuları içinde Cory Higgins hariç herkesin birçok Final Four tecrübesi var.

EN ZAYIF YÖNÜ
Pota altı. Özellikle Joel Freeland'ın sakatlığı sonrasında uzun rotasyonu iyice daralan CSKA Moskova, fiziki olarak Fenerbahçe'nin gerisinde. Lokomotiv'in aldığı 22 hücum ribaundu, CSKA'nın pivot sorununun hangi boyutta olduğunu gösteriyor. Tek pivotları Kyle Hines, 38 dakika sahada kaldı ilk maçta. Onu kaybetmeleri, çember çevresinde Udoh ve Vesely'ye karşı durmalarını epey zorlaştırabilir. Hines, kendinden daha iri oyunculara karşı oynamayı alışkanlık haline getirdi. Hines, çeyrek finalde Kızılyıldız serisinde ikili oyun savunmasında hem guardı, hem de Zirbes'i kontrol edip kusursuz bir savunma performansı göstermişti. Fakat bu kez karşısında daha çabuk isimler olacak: Vesely ve Udoh.

EN İYİ OYUNCUSU
Nando De Colo. MVP, an itibarıyla açık ara Avrupa'nın en iyi oyuncusu. İkili oyunlarda kusursuz bir karar verici olan Fransız guard, çembere gitmenin yolunu bir şekilde buluyor. %91'le de faul atıyor. Euroleague'in sayı kralı, aynı zamanda kariyerinin en iyi üç sayı performansını gösteriyor. %46'yla üçlük atan De Colo, final four ilk maçında da 30 sayı atarak rekor kırdı.

X FAKTÖRÜ
Nikita Kurbanov. CSKA Moskova'nın topu elinde isteyen çok fazla oyuncusu var ve bu oyuncular işin savunma kısmında öne çıkmayı sevmiyorlar. Bu yüzden yıldızların sevmediği işleri yapıp, onlarla birlikteyken topu eline istemeyecek bir oyuncu, CSKA için çok değerli. İşte Nikita Kurbanov bu takımın yapıştırıcısı. Tüm parçaları bir arada tutmak için Kurbanov'un iyi oyununa ihtiyacı var CSKA'nın. Ribaund katkısı verir, yardım savunmasını yapar, eşleşme yakaladı mı sırtı dönük oynar, topsuz çembere koşar ve ceza şutunu keser. Kurbanov, CSKA Moskova için neredeyse De Colo kadar değerli bir oyuncu.

HÜCUMDA NE YAPARLAR?
Kusursuz bir hücum takımı CSKA Moskova. Neredeyse her şeyi yapıyorlar. Temel planları, iki yaratıcı De Colo ve Teodosiç'e yapılan perdelemeler üzerinden oyunu kurgulamak. Bunu yaparken Hines gibi devrilen, Vorontseviç gibi dışarıya açılıp şut atan, Fridzon gibi ceza şutunu kesebilecek, Kurbanov gibi zayıf taraftan koşu yapabilecek tamamlayıcılara sahipler. Yetmezmiş gibi De Colo çembere gidip, Teodosiç de şutuyla bitirebilen oyuncular. Dimitris Itoudis düzenleri muhteşem bir kurguyla işletip, açık ara Euroleague'in en iyi hücum eden takımını oluşturdu. Tek eksikleri Joel Freeland'den buldukları sırtı dönük oyunlar, fakat o da zaten oyun planlarında çok düşük bir yer tutuyor.

SAVUNMADA NE YAPARLAR?
Bire bir savunmada De Colo ve Teodosiç haricinde kötü oyuncuları yok. Kısa baskısı gerektiği zaman Jackson oyuna giriyor. Hines arkada tüm açıkları kapatıp çemberi korumanın yanı sıra, perdeleme sonrası kısaların karşısında da kusursuz kalabiliyor. CSKA'nın en güçlü silahlarından biri de eşleşmeli alan savunması. 2-3 ve 3-2 dizilişlerle uyguladıkları bu alan savunması, Itoudis'in zaman zaman başvurduğu stratejilerden.

CSKA NASIL KAZANIR?
Sakin kalıp, Fenerbahçe'nin top trafiğini kesip, ribaundlarda dengeyi sağlayarak. CSKA Moskova tecrübeli bir takım olsa da, final kaybetmeyi de defalarca tecrübe edinmiş bir ekip. Özellikle Teodosiç ve Khryapa ikilisine "final kazanamama" etiketi yapışmış durumda. Bundan uzaklaşıp, sakin kalabilirlerse avantaj elde ederler. Bunun haricinde, Fenerbahçe'nin topu paylaşmasını engelleyip pas trafiğini durdurmaya çalışacaklardır.

FENERBAHÇE NASIL KAZANIR?
1- De Colo'yu yavaşlatarak.
Bazı oyuncular durdurulamaz, sadece yavaşlatılır. Nando De Colo da onlardan biri. Fenerbahçe'nin ikili oyunları bu kadar iyi oynayan bir yıldıza karşı yapması gereken ilk şey, mutlaka karşısında kalmak. De Colo'yu takım halinde, etrafındaki alanı daraltarak savunmak mümkün. Fakat bunu yaparken, perdeleme sonrası adam değişiminde de eksilmemek lazım. Bu açıdan Zeljko Obradoviç'in, Fransız oyuncuyu Nikola Kaliniç'le tuttuğu dakikaların sayısı fazla olabilir. Belki çılgınca gelebilir, ancak De Colo'nun karşısında Vesely'yi koymak bile iş yapabilir. Birinci hedef, eksilmeden, De Colo karşısında en az birini tutmak ve bunu yaparken uzunlara karşı da ters eşleşme vermemek.

2- Ribaundlarda hakimiyeti alarak.
Fenerbahçe, fizik avantajını mutlaka ribaundlara yansıtmalı. Lokomotiv Moskova maçında CSKA'nın verdiği 22 hücum ribaundu bir etkendi. Ancak ribaund işi sadece uzunlara kalan bir durum değil. Dikkatle incelendiğinde, CSKA'nın hücum ribaundlarının çoğunun üç sayılık atışların ardından geldiği görülebilir. Ancak üç sayılık atışların savunma ribaundlarına konsantre olmak zordur. Özellikle Kurbanov, topu takip etme konusunda önemli bir uzman. Bu yüzden Fenerbahçe için kısaların ribaundları bu maç için hayati önem taşıyor. Dixon, Datome, Bogdanoviç, Sloukas ve Hickman'ın; yani kısa rotasyonundaki tüm oyuncuların ribaunda girmeleri çok ama çok değerli.

3- Alan savunmasına iyi hücum ederek.
CSKA Moskova'da koç Itoudis'in iyi uyguladığı, değerli bir eşleşmeli alan savunması var. Bunu birçok maçta kullanıp verim aldılar. Üstelik deplasmandaki Banvit ve üçüncü Real Madrid maçında Fenerbahçe, bu tip savunmalara karşı zorluklar yaşamıştı. Alan savunması anlarında dört numaradan şut tehdidi yaratıp, kısanın deliciliğini bulmak gerekiyor. Bu noktada sezon boyunca istenen oyunu sergileyemeyen Ricky Hickman, Fenerbahçe'nin finaldeki sürprizi olabilir. Hickman'ın deliciliği ve tecrübesi bugünün anahtarlarından. Burada şu ihtimali de belirtmek gerekiyor, Itoudis, çok saygın bir antrenör olmasına karşın, henüz kariyerinin ilk yıllarını yaşıyor. Final maçında risk almaktan çekinirse, bu alan savunmasının dakikaları çok olmayabilir.

4- Uzun rotasyonu dakikalarını iyi ayarlayarak.
Udoh ve Vesely'nin yan yana oynaması, Khryapa gibi yardım akıllı yardım savunması yapan bir forvetin defanstaki verimliliğini artırabilir. Ancak Antiç'in Vorontsevich'le eşleşmesi de, bizim savunmamız için bir tehdit. Bu yüzden Obradoviç'in hangi uzunları, hangi dakikalarda, hangi eşleşmelere karşı oynatacağı, maçın sonucuna etki edecektir.